Wat is kinkhoest?
Kinkhoest, ook wel pertussis genoemd, is een zeer besmettelijke aandoening van de bovenste luchtwegen die wordt veroorzaakt door de bacterie Bordetella pertussis. De ziekte gaat gepaard met ernstige en zeer heftige hoestbuien. De Bordetella bacterie kan van mens op mens worden overgedragen door speekseldruppeltjes die vrijkomen bij hoesten of niezen. In Nederland kunnen sinds 1957 alle kinderen gevaccineerd worden tegen kinkhoest. Omdat deze vaccinatie slechts enkele jaren beschermd tegen kinkhoest, betekent dit niet dat kinkhoest niet meer in Nederland voorkomt. Ondanks het feit dat 97% van de Nederlandse bevolking gevaccineerd is, komt de ziekte ongeveer 50 keer voor per 100.000 mensen. Kinkhoest is voor volwassenen niet levensbedreigend, maar kan voor zuigelingen of jonge kinderen een zeer ernstig verloop hebben.
Kinkhoest: oorzaak
Kinkhoest wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een infectie met de bacterie Bordetella pertussis. In een enkel geval kan kinkhoest veroorzaakt worden door een gerelateerde bacteriesoort, zoals de Bordetella parapertusis, die eenzelfde ziektebeeld kan veroorzaken. Een besmet persoon kan vochtdruppeltjes verspreiden via hoesten of niezen. Wanneer deze vervolgens door een niet-geïnfecteerd persoon ingeademd worden, kan deze persoon besmet raken. De bacterie produceert een gifstof die hoestbuien veroorzaakt die maar liefst drie maanden kunnen aanhouden.
Kinkhoest: symptomen
De eerste verschijnselen van kinkhoest treden meestal één tot twee weken na aanraking met de Bordetella bacterie op. In de eerste fase van de ziekte kunt u symptomen ervaren die lijken op die van een normale neusverkoudheid. U kunt last hebben van een loopneus, een verstopte neus en niezen. Daarnaast kan er soms sprake zijn van lichte verhoging. Geleidelijk aan ontwikkelen mensen met kinkhoest een droge hoest die steeds ernstiger wordt. De hoestbuien worden steeds langduriger en kunnen uitputtend zijn. In sommige gevallen leiden deze hevige hoestbuien tot een gierende ademhaling en hevige benauwdheidsklachten. Omdat patiënten met kinkhoest vaak ook veel (taai) slijm ophoesten, kunnen hoestbuien ook gevolgd worden door braken. Bij volwassenen met kinkhoest is de meest voorkomende complicatie het ontstaan van een longontsteking als gevolg van langdurig en geforceerd hoesten. Bij zuigelingen en jonge kinderen kan de ziekte ernstiger verlopen en in zeldzame gevallen een ademstop, zuurstoftekort of hersenbeschadiging tot gevolg hebben.
Kinkhoest: behandeling
Kinkhoest gaat in de meeste gevallen vanzelf over binnen 4 tot 10 weken. De behandelmogelijkheden van kinkhoest zijn afhankelijk van het stadium waarin de ziekte zich bevindt. Behandeling met antibiotica is alleen zinvol, wanneer de typische hoestbuien nog niet aanwezig zijn. Hierna zorgen antibiotica niet langer voor verlichting van klachten of verkorting van de ziekteduur. Wanneer in een later stadium met antibiotica wordt behandeld, kan wel de kans op het besmetten van anderen worden verkleind. Vooral wanneer er een zwangere vrouw of baby aanwezig is, kan preventieve behandeling met antibiotica voordelig zijn.
