Wat is neutropenie?
Neutropenie is een aandoening waarbij het aantal circulerende neutrofiele granulocyten in het bloed verlaagd is. Neutrofiele granulocyten zijn een bepaald type witte bloedcellen die van groot belang zijn bij het beschermen tegen infecties. Maar liefst 45 tot 75% van de witte bloedcellen in het bloed bestaat uit neutrofiele granulocyten. Deze cellen behoren tot het aangeboren afweersysteem en zijn in staat vrijwel alle micro-organismen, behalve virussen, aan te vallen en uit het lichaam te verwijderen. Het risico op infecties neemt dus sterk toe, wanneer iemand leidt aan neutropenie.
Neutropenie: oorzaak
Het tekort aan circulende neutrofiele granulocyten kan veroorzaakt worden door een te hoog verbruik van deze cellen, een te snelle afbraak of door te weinig aanmaak van nieuwe cellen. Al deze oorzaken van neutropenie kunnen door zowel erfelijke als niet-erfelijke factoren worden veroorzaakt. Een te snelle afbraak van neutrofiele granulocyten kan veroorzaakt worden door bepaalde bacteriële infecties, sommige allergische reacties of het gebruik van bepaalde medicijnen. Daarnaast bestaan er auto-immuunziektes die ertoe kunnen leiden dat er antistoffen geproduceerd worden gericht tegen neutrofiele granulocyten. Deze antistoffen zorgen vervolgens voor de afbraak van deze cellen. Ook het hebben van een vergrote milt (splenomegalie) kan leiden tot neutropenie. De milt kan namelijk bloedcellen vasthouden en vervolgens zorgen voor de afbraak van deze cellen. In veel gevallen van neutropenie is het vermogen van het beenmerg om nieuwe cellen aan te maken, aangetast. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij kanker, een virusinfectie, een bacteriële infectie of een tekort aan voedingsstoffen, zoals vitamine B12 of foliumzuur. Veel geneesmiddelen en bepaalde giftige stoffen kunnen het beenmerg daarnaast ernstig aantasten en remmen in de vorming van nieuwe bloedcellen. Voornamelijk middelen tegen kanker, zoals chemotherapie of bestraling, kunnen het beenmerg ernstig beschadigen. Er bestaat ook een klein aantal aangeboren, erfelijke aandoeningen die de productie van bloedcellen door het beenmerg kunnen beperken.
Neutropenie: symptomen
Neutropenie kan zeer acuut optreden, maar ook geleidelijk ontstaan. Neutropenie geeft zelf geen duidelijke symptomen, maar gaat gepaard met een verhoogd risico op (ongewone) infecties. Patiënten met acute neutropenie hebben vaak verhoging en kunnen last hebben van zweren rond de anus of de mond. Wanneer de ziekte langere tijd aanhoudt, kunnen ernstige infecties, zoals longontsteking, ontstaan. Wanneer een arts op basis van de aard en duur van infecties vermoedt dat u aan neutropenie leidt, kan de definitieve diagnose worden gesteld met behulp van een bloedmonster.
Neutropenie: behandeling
De behandelmethodes van neutropenie hangen af van de ernst en de oorzaak van de ziekte. Wanneer neutropenie wordt veroorzaakt door medicijngebruik of blootstelling aan toxische stoffen, wordt geprobeerd blootstelling aan deze factoren te beperken. Als neutropenie wordt veroorzaakt door een onderliggende ziekte, zoals tuberculose, een vergrote milt of leukemie, wordt allereerst geprobeerd deze aandoening te genezen. Daarnaast kunnen groeifactoren of immuunremmende stoffen gebruikt worden om het beenmerg te helpen zelf nieuwe cellen aan te maken.