Bij sommige zwangere vrouwen ontwikkelt zich diabetes tijdens de zwangerschap. Dit wordt als een apart soort diabetes gezien welke men ‘zwangerschapsdiabetes’ noemt. De oorzaak van zwangerschapsdiabetes heeft voornamelijk te maken met het feit dat enkele hormonen tijdens de zwangerschap een weerstand tegen de werking van insuline in gang kunnen zetten. Dit wordt insulineresistentie genoemd, wat betekent dat het lichaam relatief ongevoelig wordt voor insuline.
Insuline is een stof die door de alvleesklier wordt aangemaakt. Deze stof dient om in het lichaam de bloedsuikerspiegel in balans te houden. Insuline zorgt namelijk voor de opslag van het teveel aan bloedsuiker (glucose) in het bloed. Als gevolg van insulineresistentie kan een te hoge bloedsuikerspiegel worden veroorzaakt, een verhoogde bloedsuiker is één van de belangrijkste kenmerken van diabetes.
Zwangerschapsdiabetes symptomen
De meest cruciale kenmerken van zwangerschapsdiabetes zijn een te grote en/of te zware baby en een verhoogde bloedsuikerspiegel. Andere symptomen van zwangerschapsdiabetes zijn bijvoorbeeld dorst en veel plassen. Het kan ook gebeuren dat u zwangerschapsdiabetes hebt zonder dat u dit merkt. Het laten meten van de bloedsuikerspiegel door de verloskundige is daarom altijd verstandig, dit gebeurt meestal met behulp van een vingerprik tussen week 26 en week 28 van de zwangerschap.
Is zwangerschapsdiabetes blijvend?
Bij zo’n 5 tot 7% van de vrouwen blijft de bloedsuikerwaarde na de zwangerschap te hoog en is sprake van een blijvende type-2 diabetes. Bij ongeveer 50% van de zwangere vrouwen met een zwangerschapsdiabetes treedt op latere leeftijd alsnog een blijvende diabetes op. Meestal is ook hier dan sprake van een zogenaamde ‘type 2 diabetes‘. Bij één op de drie zwangeren herhaalt de zwangerschapsdiabetes zich bij een volgende zwangerschap.
Behandeling zwangerschapsdiabetes
Het normaliseren van de bloedsuikerwaarden is erg belangrijk voor een optimaal verloop van de zwangerschap en voor een normale groei van de baby. Als de bloedsuikerspiegel te hoog blijft, kan het kind te zwaar en te groot worden. In veel gevallen worden vrouwen met zwangerschapsdiabetes door de gynaecoloog of verloskundige doorverwezen naar een internist. In samenwerking met bijvoorbeeld de diabetesverpleegkundige en/of diëtist(e) worden de bloedsuikerwaarden nauwkeurig in de gaten gehouden. De vrouw krijgt veelal voeding- en bewegingsadvies, soms worden medicijnen voorgeschreven door de behandelend arts. Bovendien krijgt de vrouw met zwangerschapsdiabetes tijdens de bevalling intensieve begeleiding in het ziekenhuis.
Gevolgen zwangerschapsdiabetes voor de baby
Voornaamste gevolg is vaak dat de baby te groot en/of te zwaar is vanwege de zwangerschapsdiabetes. Dit maakt de bevalling complexer en het risico op complicaties groter. Soms wordt daarom bijvoorbeeld besloten om een keizersnee te doen of om de bevalling eerder in te leiden. Kort na de geboorte zou de zuigeling last kunnen krijgen van te lage bloedsuikerwaarden, resulterend in een hypoglycemie. Dit komt doordat de baby hoge bloedsuikerwaarden gewend was toen hij/zij nog in de baarmoeder zat. Soms wordt daarom bij de pasgeboren baby door middel van een infuus de bloedsuiker aangevuld. Wellicht prettig om te weten is dat bij baby’s die worden geboren tijdens een zwangerschapsdiabetes slechts een beperkt verhoogd risico bestaat op het ontwikkelen van diabetes op latere leeftijd.
